۱۰ راز مخفی جی تی ای ۴ در سالگرد هفده‌ سالگی

جی تی ای ۴ امروز ۳۰ آوریل ۲۰۲۵ هفده‌ساله شد و هنوزم که هنوزه، این بازی از نظر پیشرفت و جزئیات از بعضی بازی‌های جدید که این روزها منتشر می‌شن، سرتره. این نشون می‌ده که استودیوی راک‌استار (Rockstar) واقعاً یه سر و گردن از بقیه کمپانی‌های بازی‌سازی اون زمان جلوتر بود. توی این بازی، دنیای باز و پویایی که خلق کردن پر از جزئیات ریز و درشته که هنوزم بازیکن‌ها رو شگفت‌زده می‌کنه. از طراحی لیبرتی سیتی (Liberty City) گرفته تا داستان‌سرایی عمیق و گیم‌پلی جذاب، همه‌ چیز نشون می‌ده که چرا این بازی هنوزم یه شاهکاره. حالا به مناسبت سالگردش، قراره یه سری از جزئیات جالب و رازهای مخفی (Easter Eggs) این بازی رو باهاتون به اشتراک بذاریم که حسابی غافلگیرتون کنه.

برای این کار تصمیم گرفتیم ۱۰ تا از رازهای مخفی و جزئیات کوچیک اما جذاب این بازی رو براتون لیست کنیم. این جزئیات نشون می‌ده که سازنده‌ها چقدر با دقت و خلاقیت این دنیا رو ساختن.

۱. وب‌سایت‌های مشکوک

توی جی تی ای ۴، اگه برید سراغ اینترنت می‌تونید یه وب‌سایت عجیب درباره «مسابقات زیبایی کودکان» پیدا کنید. اما حواستون باشه. به محض این‌که روی این سایت کلیک کنید، یه دفعه سطح تحت تعقیب‌تون به ۵ ستاره می‌رسه. چرا؟ چون این یه تله‌ست که فدرال‌ها (Feds) برای گیر انداختن آدمای کنجکاو مثل شما گذاشتن. این‌جور جزئیات نشون می‌ده که راک‌استار چقدر به فکر خلق یه دنیای واقعی و پر از شگفتی بوده. اصلاً انگار همه‌چیز توی این بازی زنده‌ست و هر گوشه‌ش یه داستان پنهان داره.

۲. بیمارستان‌های قابل کاوش جی تی ای ۴

یکی از چیزهای واقعاً جالب توی جی تی ای ۴، محیط‌های داخلی فوق‌العاده پرجزئیات اونه. هیچ کدوم از بازی‌های دیگه این مجموعه به اندازه GTA 4 توی طراحی فضای داخلی وسواس به خرج ندادن. مثلاً بیمارستان‌های توی این بازی کاملاً قابل کاوش هستن. می‌تونید برید داخل، راهروها و اتاق‌ها رو بگردید طوری که انگار توی یه بیمارستان واقعی قدم می‌زنید. این سطح از جزئیات توی بازی‌های اون زمان واقعاً غوغا می‌کرد و هنوزم کم‌نظیره.

۳. هیلاری کلینتون و طعنه‌های سیاسی

حالا یه راز بامزه‌تر: توی GTA 4، اگه سراغ مجسمه آزادی که توی بازی بهش می‌گن مجسمه شادی (Statue of Happiness)، یه چیز عجیب می‌بینید. این مجسمه در واقع شبیه هیلاری کلینتون (Hillary Clinton) طراحی شده. مجسمه یه لیوان قهوه (اشاره به ماجرای Hot Coffee) توی یه دستش داره و یه لوح توی دست دیگه‌ش. این طراحی یه جور طعنه سیاسیه. هیلاری کلینتون یکی از بزرگ‌ترین منتقدان بازی GTA San Andreas بود و به‌ خاطر مود «هات کافی» علیه این بازی جبهه گرفت و حتی خواستار قوانین سخت‌گیرانه‌تر برای بازی‌های ویدیویی شد.

روی لوح مجسمه یه متن طعنه‌آمیز هم نوشته شده:

«باهوش‌ترین‌ها، زرنگ‌ترین‌ها و نابغه‌‌ترین‌ها را برای ما بفرستید،

کسانی که آرزوی آزادی دارند و آماده‌اند زیر بار قدرت ما بروند،

ببینید چطور آن‌ها را گول می‌زنیم که برده پولدارها شوند،

و همزمان به آن‌ها می‌گوییم که این‌جا سرزمین فرصت‌هاست.»

— ۴ جولای ۱۷۷۶

معلومه که راک‌استار خیلی از هیلاری دلخور بوده و خواسته با این راز مخفی، حالشو بگیره. این جور جزئیات نشون می‌ده که سازنده‌ها نه‌تنها به گیم‌پلی اهمیت دادن، بلکه با طنز و خلاقیت، نظرات سیاسی‌ خودشون رو هم توی بازی گنجوندن.

۴. سیستم متروی کامل و پویا جی تی ای  ۴

یکی از چیزهای واقعاً عجیب و جذاب توی جی تی ای ۴، سیستم متروی کاملاً کارآمد بازیه. توی این بازی می‌تونید سوار مترو بشید و توی کل شهر لیبرتی (Liberty City) بچرخید، بدون این‌که حتی یه لحظه صفحه لودینگ رو ببینید. همه ایستگاه‌ها، تونل‌ها و مسیرها با جزئیات کامل مدل‌سازی شدن. حالا فکر کنید این همه جزئیات روی سخت‌افزار پلی‌استیشن ۳ و ایکس‌باکس ۳۶۰ پیاده شده. واقعاً جالبه که راک‌استار تونسته همچین چیزی رو اون زمان خلق کنه. یجورایی انگار یه نسخه آمریکایی از پرسونا ۵ (Persona 5) رو داریم که با یه سیستم حمل‌ونقل عمومی بازیکن رو غرق بازی می‌کنه. این مترو فقط یه دکور نیست؛ یه بخش زنده و فعال از بازیه که حس واقعی بودن رو به شهر می‌ده.

۵. بشکه‌هایی که به صدا واکنش نشون می‌دن

حالا بریم سراغ یه جزئیات ریز و جالب که غافلگیرکننده‌ هم هست. یکی از بازیکن‌ها به اسم کِمَندر کارل (Kommander Karl) چند وقت پیش یه چیز جالب کشف کرد: اگه نزدیک یه بشکه تیراندازی کنید، بشکه‌ها شروع به لرزیدن می‌کنن، انگار بشکه‌ها به صدای شلیک گلوله حساسن و واکنش نشون می‌دن. این جزئیات اون‌قدر ظریفه که سال‌ها طول کشید تا یکی متوجه اون بشه. راک‌استار واقعاً توی اضافه کردن این‌جور چیزهای کوچیک نابغه‌ست و باعث می‌شه حس کنی دنیای GTA 4 زنده‌ست و هر چیزی توی اون یجورایی به اتفاقات اطرافش واکنش نشون می‌ده. انگار این بازی پر از رازهاییه که منتظرن شما پیداشون کنید.

۶. لباس کلاد توی کمد نیکو

یکی از رازهای جالب جی تی ای ۴ اینه که می‌تونید لباس کلاد (Claude)، شخصیت اصلی GTA 3، رو گیر بیارید. برای این کار فقط کافیه توی داستان اصلی بازی تصمیم بگیرید که پلی‌بوی ایکس (Playboy X) رو بکشید. با این کار، عمارتش مال شما می‌شه و توی کمد می‌تونید لباس کلاد رو پیدا کنید. این لباس خیلی به نیکو (Niko) میاد و بین طرفدارای بازی هم خیلی محبوبه. انگار راک‌استار با این کار خواسته به طرفدارای قدیمی سری GTA نشون بده که چقدر به تاریخچه بازی‌های خودش اهمیت می‌ده. این‌جور جزئیات باعث می‌شه حس کنی داری توی یه دنیای به‌ هم‌ پیوسته بازی می‌کنی.

۷. ایست و بازرسی‌های واقعی پلیس جی تی ای ۴

توی GTA 4، پلیس‌ها اگه یه رهگذر رو مشکوک به فعالیت غیرقانونی ببینن، یه ایست و بازرسی تمام و کمال راه می‌ندازن. مثلاً می‌تونید ببینید که پلیس‌ها دارن یکی رو کنار خیابون متوقف می‌کنن و باهاش حرف می‌زنن. این رفتار واقع‌گرایانه باعث می‌شه حس کنی لیبرتی سیتی  پر از زندگیه و همه‌ چیز توی این دنیا به صورت طبیعی جریان داره، حتی وقتی مشغول مأموریت‌های خودتون هستید. راک‌استار با این جزئیات نشون داده که چقدر به خلق یه دنیای پویا و باورپذیر اهمیت می‌ده.

۸. هلیکوپتر مَوریک و پیام عجیبش

حالا بریم سراغ یه چیز بامزه و کمی ترسناک. اگه سوار هلیکوپتر مَوریک (Maverick) توی جی تی ای ۴ بشید و یه نگاه به داخلش بندازید، یه متن عجیب می‌بینید که نوشته:
«این هلیکوپتر ممکن است سقوط کند، ولی بروز چنین اتفاقی واقعاً برای ما اهمیتی ندارد. برای کمک، به دفترچه راهنمای پرواز مراجعه کنید.»

این پیام با یه طنز تلخ نشون می‌ده که راک‌استار حتی توی جزئیات کوچیک هم حس طنزش رو حفظ کرده.

۹. محافظین کارتن‌خواب‌

یکی از جزئیات قابل توجه دیگه توی GTA 4 اینه که اگه به یه کارتن‌خواب توی خیابون پول بدید، اونا خیلی هواتون رو دارن. این یعنی اگه یه NPC بهتون حمله کنه، این کارتن‌خواب تا پای جون براتون می‌جنگه؛ مثل یه بادیگارد از خود گذشته. پس لیبرتی سیتی فقط یه نقشه ساده شهری نیست، پر از آدماییه که به کارهای شما واکنش نشون می‌دن و باعث می‌شن حس کنی توی یه دنیای واقعی قدم می‌زنی.

۱۰. اشاره به سریال سوپرانوز

حالا یه راز جالب برای طرفدارای سریال‌های معروف. توی جی تی ای ۴، اگه توی خیابون‌های لیبرتی بچرخید، می‌تونید مغازه‌ای رو پیدا کنید که دقیقاً شبیه فروشگاه گوشت ساتریالی (Satriale’s Pork Store) توی سریال سوپرانوز (The Sopranos) طراحی شده. نمای جلوی این مغازه کپی‌برداری مستقیم از ساختمان واقعی توی سریاله، ولی اسم روی تابلو رو خالی گذاشتن (احتمالاً به‌خاطر مسائل کپی‌رایت). این اشاره زیرکانه به یکی از سریال‌های محبوب اون زمان نشون می‌ده که راک‌استار چقدر عاشق گنجوندن جزئیات فرهنگی توی بازی‌های خودشه. این‌جور چیزا باعث می‌شه بازیکن‌ها با هر قدم توی شهر یه حس نوستالژی یا کشف جدید داشته باشن.