ماجرای کنسولهای بازی از سپتامبر ۱۹۷۲ شروع شد؛ وقتی مگناوکس کنسول اودیسه رو ساخت. از اون موقع تا حالا کنسولهای زیادی ساخته شدن که خیلی از این کنسول های قدیمی عمر کوتاهی داشتن و بعضیهاشون هم سالها مهمون خونه گیمرها بودن. این وسط، یک سری کنسول بازی بودن که با گذر زمان فراموش شدن و بعضی از اونها هم محصولات خلاقانهای بودن.
۱- Nintendo Virtual Boy (1995)
این روزها متاکوئست پیشگام بازار هدستهای مجازی بهحساب میاد و شرکتهای دیگهای هم هستن که تو این بازار رقابت میکنن. اما سالها پیش، نینتندو تمام تلاش خودش رو کرد تا ایده هدست مجازی رو پیاده کنه.
نینتندو، هدست Virtual Boy رو سال ۱۹۹۵ روانه بازار کرد. این کنسول ۲۲ بازی تو کل عمرش داشت و همه اونها یک تم قرمز و مشکی تند داشتن.
نینتندو کلاً ۸۰۰ هزار ویرچوالبوی فروخت. بعضیها دلیل این فروش کم رو بین کنسول های قدیمی این میدونن که مردم با همچین مفهومی کاملاً غریبه بودن و تجربه این کنسول رو با تبلیغات راحت نمیشد منتقل کرد.
۲- کنسول های قدیمی: The Fairchild Channel F (1976)
بهاحتمال زیاد تا بهحال اسم این کنسول به گوشتون نخورده، اما Fairchild Channel F جایگاه مهمی تو تاریخچه کنسولهای بازی داشته. این کنسول، اولین کنسولی بهحساب میاد که از کارتریج استفاده کرده. کارتریجهایی مثل اونچه که تو Nintendo 64 و Nintendo 3DS استفاده میشد. اون زمان کنسولها همراه بازیهای از پیشتعیینشده عرضه میشد؛ یعنی یک کنسول بود و چند تا بازی محدود.
محبوبترین کنسول از اولین نسل کنسولهای کارتریجخور، Atari 2600 بود که یک سال بعد از Fairchild Channel F عرضه شد، اما فروشش خیلی بیشتر از اون بود و این کنسول جالب رو برد تو سایه.
۳- The Epoch Cassette Vision (1981)
شاید جای تأسف داشته باشه که خیلی از کنسول های قدیمی این فهرست تو تاریخ گم شدهن؛ اما بعضی از اونها هم بهتره فراموششده باقی بمونن! Epoch Cassette Vision یکی از همین نمونههاست. تصور کنید دستههای این کنسول روی خود دستگاه قرار داشت! یعنی گیمرها باید کل کنسول رو میذاشتن روی پاشون تا بتونن بازی کنن.
حالا اگه گیمر میخواست با دوستش همزمان بازی کنه، باید دو نفری مینشستن دو طرف کنسول و به هر سختیای که شده از کنترلرهای روی دستگاه استفاده میکردن.
۴- The Vectrex (1982)
ویژگی منحصربهفرد وکترکس این بود که با صفحهنمایش اختصاصی خودش عرضه میشد. این صفحهنمایش فقط توانایی نمایش رنگ سیاه و سفید رو داشت. اما چندین صفحه شفاف رنگی همراهش بود که با گذاشتن هر صفحه روی صفحهنمایش، رنگها تغییر میکرد. این کنسول با قیمت ۱۹۹ دلار (معادل ۶۰۰ دلار امروز) فروخته میشد و تولیدش سال ۱۹۸۴ متوقف شد. حافظه داخلی وکترکس ۱ کیلوبایت بود و یک پردازنده Motorola MC68A09 @ 1.5 MHz داشت.
۵- Atari Lynx (1989)
آتاری لینکس همون سالی عرضه شد که گیمبویِ نینتندو به بازار اومد. این کنسول دستی برخلاف رقبا، یک صفحهنمایش رنگی داشت؛ چیزی که گیمبوی ده سال بعد به خودش دید. با این حال، لینکس در مقابل گیمبوی شکست خورد و بازار رو باخت. این کنسول با حافظه ۶۴ کیلوبایتی، یک صفحهنمایش ۳.۵ اینچی LCD داشت. در کل، آتاری دو میلیون دستگاه لینکس فروخت.
۶- Philips CD-I (1991)
این کنسول هم مثل Fairchild Channel F یک کنسول انقلابی و خلاقانه بهحساب میاد، اما نتونست تو بازار جای خودش رو باز کنه.
این کنسول، اولین کنسول بازی بود که از دیسک فشرده پشتیبانی میکرد، اما بیشتر به عنوان یک پلتفرم سرگرمی خونگی مطرح شد تا یک کنسول. همین موضوع هم باعث شد تو سایه کنسولهای بعدی مبتنی بر سیدی، بهخصوص پلیاستیشن گم بشه.
۷- Pioneer LaserActive (1993)
لیزردیسک در بین کنسول های قدیمی اولین نسل از لوحهای نوری بود که سیدی، دیویدی و بلوری نسخههای پیشرفتهتر همون هستن. این کنسول از لیزردیسک پشتیبانی میکرد و ۱٬۰۰۰ دلار (۲٬۱۰۰ دلار امروز) قیمت داشت. با این اوصاف، قابل درکه که چرا این کنسول تو بازار جایگاهی پیدا نکرد و زود فراموش شد. کلاً دههزار نفر این کنسول و سیستم سرگرمی خانگی رو خریدن.
این دستگاه علاوه بر بازی، امکان پخش لیزردیسکهای معمولی رو هم فراهم میکرد. علاوه بر این، گیمرها میتونستن بازیهای سگا جنسیس و TurboGrafx-16 رو هم با این دستگاه بازی کنن. در نهایت، همه میدونیم که عمر لیزردیسک کوتاه بود و طبیعتاً عمر LaserActive هم همینطور.
۸- 3DO (1993)
فرق 3DO با کنسول های قدیمی دیگه این بود که هر شرکتی که لایسنس طراحی این دستگاه رو خریداری میکرد، میتونست اون رو با برند خودش تولید و عرضه کنه. بنابراین، شرکتهای مختلفی 3DO تولید میکردن. این یعنی بر اساس اینکه چه شرکتی این کنسول رو تولید میکرد، مشخصات فنی اون هم متغیر بود.
این موضوع در کنار اینکه 3DO از اولین کنسولهایی بود که از بازیهای مبتنی بر دیسک پشتیبانی میکرد، اون رو تبدیل به محصول خلاقانهای کرده بود. اما در نهایت، قیمت بالای اون (۷۰۰ دلار) باعث شد که نتونه جایی تو بازار برای خودش پیدا کنه.
۹- Sega 32X (1994)
با اینکه Sega 32X دقیقاً یک کنسول بهحساب نمیاد، اما اونقدر عجیبوغریبه که بتونه جایگاه خودش رو تو این فهرست داشتهباشه.
در واقع 32X یک افزونه برای سگا جنسیس بود که گیمر از طریق اسلات کارتریج مستیقاً به کنسول متصلش میکرد. این افزونه امکان اجرای بازیهایی رو فراهم میکرد که سگا جنسیس توانایی اجراشون رو نداشت. 32X بهنوعی پُلی بین سگا جنسیس و سگا سچرن بود.
یکی از دلایلی که این محصول موفق نشد این بود که آدمها دقیقاً متوجه نمیشدن این دستگاه چیکار میکنه. دلیل دیگه هم این بود که بیشتر افراد ترجیح میدادن صبر کنن و سگا سچرن بخرن. این دستگاه در طول دو سال، فقط ۳۴ بازی داشت.
۱۰- Game.com (1997)
این کنسول، بهنوعی جد Nintendo DS بهحساب میاد. گیمکام یک کنسول دستی بود که یک صفحه لمسی و قلم هم داشت. علاوه بر این، گیمکام یک سری امکانات شبیه PDA هم داشت؛ از اون جمله میشه به ماشینحساب، تقویم و دفترچه تلفن اشاره کرد. نکته جالب اینه که گیمکام به اینترنت هم وصل میشد؛ البته فقط برای ارسال یک ایمیل یا نسخه متنی یک صفحه وب.
با اینکه این کنسول امکانات خلاقانهای داشت که بعدتر به ویژگیهای استاندارد کنسولهای دستی نینتندو تبدیل شدن، تو بازار شکست خورد.
۱۱- Gizmondo (2005)
یازده سال قبل از اینکه Pokémon Go عرضه بشه، این کنسول این امکان رو برای کاربر فراهم میکرد که از طریق کنسول با دنیای واقعی تعامل داشتهباشه. مثلاً یک بازی به اسم Colors بود که موقعیت کاربر رو از طریق GPS ردیابی میکرد و کاربرها تو بازی باید تو مکانهای واقعی نگهبانی میدادن؛ چیزی مثل Gym تو بازی Pokémon Go.
در نهایت، شرکت نیانتیک، سازنده این کنسول ورشکست شد و در کل ۲۵٬۰۰۰ دستگاه از این کنسول فروخت.
۱۲- N-Gage (2003)
این دستگاه ثابت کرد که اگه بخوایم گوشی رو با کنسول دستی ترکیب کنیم، نتیجه یه دستگاه عجیب میشه که هیچکدوم از دو کار رو درست انجام نمیده. یکی از مشکلات بزرگ هم این بود که برای سوییچ کردن بین بازیها، باید باتری دستگاه در میآوردید. مشکل دیگه هم جای عجیب اسپیکرها بود که کاربر رو مجبور میکرد موقع صحبت کردن، کناره دستگاه رو کنار گوشش بگیره.
۱۳- Magnavox Odyssey (1972)
این کنسول، قدیمیترین کنسول این فهرسته. بازیهای اودیسه هیچ گرافیک خاصی نداشتن و هر کارتریج فقط یک نقطه سفید رو داخل یک صفحه سیاه نمایش میداد. بازاریابی این محصول که یک مدیوم کلاً جدید بود، کار سختی بود و خیلیها اصلاً متوجه نمیشدن این دستگاه چیکار میکنه. در کنار اون، قیمت ۱۰۰ دلاری (۷۰۰ دلار امروز) دستگاه هم تو شکستش تأثیر داشت.
۱۴- Intellivision (1979)
با اینکه اینتلیویژن از آتاری ۲۶۰۰ قویتر بود و بازیهای جذابی هم داشت، اما زیر سایه آتاری محو شد. یکی از دلایل عدم موفقیت این کنسول، دستهش بود که کار باهاش کمی سخت بود. البته بعدتر امکان اتصال دستههای آتاری به این کنسول فراهم شد.
۱۵- Genesis Nomad (1995)
سگا نوماد این امکان رو برای گیمرها فراهم میکرد که بازیهای سگا جنسیس رو هر جا که خواستن بازی کنن. با اینکه این امکان برای خیلی از کاربرها جذاب بود، قیمت بالا و زمان نامناسب عرضه، باعث شد که این کنسول تو بازار بازی زیاد جدی گرفته نشه. سگا، جنسیس رو سال ۱۹۸۹ عرضه کرد و سال ۱۹۹۵ دیگه خیلی از کاربرها دنبال کنسولها و بازیهای جدیدتر بودن.